ÄỊA Là BIỆN CHÃNH
(Tưởng Äại Hồng chú) TriTri dịch.
Thanh Nang KinhQuyễn thượng.
Thiên tôn địa ty, dương kỳ âm ngẩu, 1, 6 cá»™ng tông, 2, 7 đồng đạo, 3, 8 vi bằng, 4, 9 vi há»u, 5, 10 đồng đồ, hạp tịch kỳ ngẩu, ngÅ© triệu sinh thà nh, lưu hà nh chung thá»§y, bát thể hồng bố, tá» mẩu phân thi thiên địa định vị, sÆ¡n trạch thông khÃ, lôi phong tương bạc, thá»§y há»a bất tương xạ, trung ngÅ© láºp cục, chế lâm tứ phương, bối 1, diện 9, 3, 7 cư bà ng, 2, 8, 4, 6, tung hoà nh ká»· cương, dương dÄ© tướng âm, âm dÄ© hà m dương, dương sinh ư âm, nhu sinh ư cương, âm đức hoằng tế, dương đức thuáºn xương, thị cố dương bổn âm, âm dục dương, thiên y hình, địa phụ khÃ, thá» chi vị hoá thá»§y.
Thiên nầy lấy khà vô hình là m đầu mối trá»i đất, mà suy nguyên đạo từ sở đến váºy, Vã dương khà thuá»™c trá»i mà tháºt Ä‘iá»m nÆ¡i trong đất.
Thánh nhân là m dịch để rỠđạo trá»i đất, Ä‘á»u nói âm dương hằng trợ nhau vì cá»™i rể, trá»i cao mà tôn, địa thấp mà ti, nhưng kẻ tôn có đức hạ tế, kẻ ti có nghỉa thượng hà nh, 1 âm 1 dương, 1 kỳ 1 ngẩu, số ấy tham ngÅ©, cho nên tế 1, hình ấy đối đải, cho nên vảng lai, trá»i đất khuông khuếch do đó mà thà nh, bốn mùa thay đổi, do đó mà chuyển,
vạn váºt hóa dục do đó mà phôi.
Vã đó đạo kỳ ngẫu của âm dương,
tuỳ cá» 1 váºt không nà o chẳng có, trá»i đất vô tâm thánh nhân vô ý, tá»± nhiên lưu lá»™, mà tượng sáng rá» nÆ¡i Hà Äồ, má»›i có 1, 6 cá»™ng tông, 2, 7 đồng đạo, 3, 8 vi bằng, 4, 9 vi há»u, 5, 10, đồng đồ chi tượng.Thánh nhân do cái tượng mà cầu cái nghỉa, lấy kỳ thuá»™c dương nên có tên gá»i trá»i 1, trá»i 3, trá»i 5, trá»i 7, trá»i 9, lấy ngẩu là m âm mà tên gá»i đất 2, đất 4, đất 6, đất 8, đất 10, Hể có 1, tất có 2, có 3 tất có 4, có 5 tất có 6, có 7 tất có 8, có 9 tất có 10, nên nói số tham ngÅ© là váºy.
Äây 1 đó 2, đây 3 đó 4, đây 5 đó 6, đây 7 đó 8, đây 9 đó 10, ấy gá»i là  hình đối đải váºy, thiên số địa số mổi thứ được 5, đó gá»i là số 1 thà nh, mà vô cùng trăm ngà n vạn ức, do đó mà suy váºy, thiên số địa số mổi số được 5, hợp 2 x 5 thà nh 10, bởi có 5 tức có 10, cÅ©ng như có 1 tức
có 2, là đạo tá»± nhiên cá»§a âm dương váºy.
Thế nên có 1 cá»§a trá»i tức có
6 cá»§a đất, có đất 2 tức có trá»i 7, có trá»i 3 tức có đất 8, có đất 4 tức có trá»i 9, có trá»i 5 tức có đất 10, đó là số âm dương, để tham ngÅ© mà  nhất loạt váºy, Dịch nói, 5 vị tương đắc là và đó váºy, mà 1, 6, tại dưới tức 2, 7 tất ở trên, 3, 8 bên trái, tức 4, 9 tất tại bên phải, 5 ở giá»a 10 cÅ©ng ở giá»a đó là số âm dương đối đải mà qua lại váºy.
Dịch nói, 5 vị
tương đắc mà các có hợp là nói như thế váºy, đã lấy tham 5 mà tá» 1, nên 1 kỳ 1 ngẩu, sáng nhiên không rối, để đối đải qua lại, nên giá»a kỳ và ngẩu 1 đóng 1 mở, Ä‘iá»m nhiên mà tá»± ứng, đó là sinh thà nh phải theo váºy.
Thiên 1 sanh thá»§y, mà địa 6 thà nh chi, Äịa 2 sinh há»a
mà thiên 7 thà nh chi, thiên 3 sinh má»™c, mà địa 8 thà nh chi, địa 4 sinh kim mà thiên 9 thà nh chi, thiên 5 sinh thổ mà địa 10 thà nh chi, 1 sinh 1 thà nh, Ä‘á»u là cái khéo cá»§a âm dương giao cấu, 2 khà tương giao, mà  5 hà nh triệu váºy, giáng ư trên 9 thiên, thăng ư dưới 9 địa, châu lưu 6 cá»i, không ngừng nghỉ, khởi đầu rồi hết, hết rồi lại bắt đầu, không 1 hÆ¡i thở lưu hà nh, tức không 1 hÆ¡i thở không giao cấu, đương nó không mà thể nó hồn nhiên đã thà nh, đương nó có mà thể nó tráºt nhiên có tượng.
Thánh nhân nhÆ¡n tượng số cá»§a hà đồ, mà láºp được
thể quái, vã hà đồ chỉ có 4 tượng, mà trên quẻ thà nh 8 thể 10 sao váºy, bởi 1 gạch thà nh hà o, hà o là giao váºy, khà cá»§a Thái Thá»§y chỉ có 1 dương, tên là Thái Dương, thái dương 1 giao mà thà nh Thái Âm, gá»i là lưỡng nghi, thái âm thái dương tái giao, mà thà nh thiếu âm thiếu dương, cùng vá»›i thái âm thái dương thì là 4 tượng, đó là hiện tượng cá»§a hà đồ váºy, là bởi hà đồ mổi phương 2 số, gá»™p lại tức có 8, đó là  tượng cá»§a hà đồ ẩn mà hiện váºy.
Cho nên 8 quẻ là do 4 tượng, hà o có
3 là do 3 lần giao, kiá»n khôn 2 quẻ là mẹ, 6 quẻ là con, đó là mẹ con 8 quẻ váºy, các quẻ tá»± là m mẹ, 3 hà o là con, đó là mẹ con 1 quẻ váºy. Lấy đó phân thi tạo hóa, bố khắp cả vÅ© trụ, rồi đó cá» dương kiá»n là  trá»i, đối vá»›i âm cá»§a khôn đất, gá»i là thiên địa định vị, thiên phục nÆ¡i trên, địa tải nÆ¡i dưới, đó là âm dương 1 giao, mà thà nh thiên địa váºy.
Cá» dương như cấn là sÆ¡n, đối vá»›i âm Ä‘oà i là trạch, gá»i là sÆ¡n trạch thông khÃ, sÆ¡n tải ở dưới tức trạch thụ nÆ¡i trên, cá» dương như chấn là lôi, đối vói âm tốn là phong, gá»i là lôi phong tương bạc, lôi phát từ dưới, tức phong động nÆ¡i trên, cá» dương như khảm là thá»§y, đối vá»›i âm ly là há»a, gá»i là thá»§y há»a bất tương xạ, thá»§y há»a bình hà nh, hình
thưá»ng tương cách, mà tÃnh thưá»ng tương thân váºy.
Äó là 3 âm 3
dương các tá»± giao nhau, mà sinh vạn váºt váºy, tiên hiá»n lấy đó mà là m quẻ tiên thiên, phục hy sở định, bổn nÆ¡i long mã phụ đồ mà tác, thá»±c tức hổn độn sÆ¡ phân, là tượng khai tịch cá»§a thiên địa váºy.
Tứ tượng trung hư thà nh ngÅ© vị, trong ngÅ© đó tức tứ tượng giao vị, chân dương cá»§a kiá»n, chân âm cá»§a khôn, Ä‘á»u không hình mà có thổ hình, mà dưới thổ đó là huỳnh tuyá»n, Ä‘á»u là khôn địa tÃch âm khÃ, trên thổ đó là thanh hư, Ä‘á»u là kiá»n địa tÃch dương khÃ, mà da thổ đó trải bằng như bà n tay, là chà âm chà dương nÆ¡i kiá»n khôn giao cấu, thá»§y há»a lôi phong sÆ¡n trạch, phà m thiên địa chi các hóa cÆ¡, Ä‘á»u lá»™ nÆ¡i ấy cho nên trung ngÅ© là bát quái thác thể trá» tinh, thà nh hình mà nÆ¡i
hiển dụng váºy.
Nên hà đồ lạc thư, đồng ở trong ngÅ© mà láºp cục váºy,
hà đồ tuy có tứ tượng, mà tiên thiên dương thăng âm giáng, trên dưới sÆ¡ phân chưa thể gá»i tứ phương, từ trung ngÅ© láºp cục, rồi sau tứ cục hoạch nhiên, các chánh kỳ phương, có chánh vị cá»§a tứ phương mà tứ duy xen nÆ¡i giá»a,do đó 8 phương đã thà nh, gồm trung ngÅ© hoà ng cá»±c mà là m 9, phân mà bố như, 1 khởi chánh bắc, 2 cư tây nam, 3 cư chánh đông, 4 cư đông nam, ngÅ© phục cư trung, 6 cư tây bắc, 7 cư hướng tây, 8 cư đông bắc, 9 cư chánh nam, vị chi 9 trù, đó tuy xuất từ lạc thư, mà tháºt vá»›i số cá»§a hà đồ phù hợp.
Cái lý của thiên địa tự
nhiên phát hiện không khác váºy, bố vị đó gá»i, đái 9 lý 1, tả 3 há»u 7, 2, 4 vi kiên, 6, 8 vi túc, nÆ¡i cá»§a 8 phương, đúng vá»›i số 8 phương đồng Ä‘á»u. Thánh nhân bèn lấy bát quái lệ theo, mà thứ tá»± gá»i khảm 1 khôn 2 chấn 3 tốn 4 trung 5 kiá»n 6 Ä‘oà i 7 cấn 8 ly 9, đó là 4 chánh 4 duy định vị không thay đổi, số tuy khởi 1, mà tháºt dụng chấn là đầu, bởi sau khi thà nh vị thiếu dương dụng sá»±, tiên thiên chá»§ thiên mà háºu thiên chá»§ nháºt, nguyên tá» kế thể thế phụ vi chÃnh váºy.
Dịch nói, đế
xuất hồ chấn, tá» hồ tốn, tương kiến hồ ly, trà dịch hồ khôn, thuyết ngôn hồ Ä‘oà i, chiến hồ kiá»n, lao hồ khảm, thà nh ngôn hồ cấn, 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9, là , cổ kim thiá»n Ä‘á»i suy di, châu rồi phục thá»§y váºy, chấn tốn ly khôn Ä‘oà i cà n khảm cấn giả, má»c lặng cá»§a nháºt nguyệt, khà cơ cá»§a tứ thá»i, váºn hà nh dá»i chiếu, đảo vòng không bến váºy.
Tiên hiá»n
lấy đó là m quẻ háºu thiên, xưa kia đại vÅ© trị thá»§y, thần qui xuất lạc, văn vương nhân đó mà là m quẻ háºu thiên, há lúc phục hy há»a quái chưa có lạc thư, mà đến lúc đại vÅ© trị thá»§y, chưa có quẻ vị háºu thiên à , trá»™m nghỉ đồ thư, tất ra cùng má»™t lúc, mà tiên thiên háºu thiên quái vị cÅ©ng định trong má»™t ngà y, phục hy chỉ có quái hà o, rồi văn vương má»›i ghép từ và o.
Hà Äồ Lạc Thư không có 2 số,Tiên Thiên Háºu
thiên không có 2 nghỉa, khác nÆ¡i quẻ tiên thiên dùng âm dương đối đải để nói, có đây đó mà không phương góc, quẻ cá»§a Háºu thiên lấy âm dương lưu hà nh mà nói, tức có phương góc ư, đến như mục Ä‘Ãch là m quẻ, muốn tại nÆ¡i âm dương cùng đắp đổi gốc là 1, hởi đạo cá»§a dịch, quà dương tiện âm, tức dương đương là chá»§, mà âm đương là  phụ, mà rồi nói dương để tướng âm là gì váºy.
Bởi cái xảo của dương
không tại nÆ¡i dương, mà tại nÆ¡i âm, cái dương trong âm má»›i là chân dương, cố âm có cảm thì dương lại ứng, tá»±a hồ âm phản là m quân, mà dương phản vi tướng, đó là kinh nói tôn chỉ cá»§a thần minh váºy, nhưng dương sở dỉ đến ứng vá»›i âm đó là trong âm bổn tá»± có váºy, dĩ loại mà theo nên đến mà ứng, không phải là âm chứa dương sao, âm chứa dương tức năng sinh dương, nhất thiết khà phát sinh, Ä‘á»u do dương nắm giá», tức Ä‘á»u do âm mà ra tất cả, cương nhu tức âm dương, âm dương do khà mà nói, cương nhu do chất mà nói.
Dịch nói Cà n
cương khôn nhu, lại nói cương nhu xoa nhau, bát quái Ä‘u đưa nhau, trong bát quái Ä‘á»u có âm dương, tức Ä‘á»u có cương nhu, bằng lấy dương là m cương, lấy nhu là m âm, tức nên là cương do nhu sinh váºy.
Mà rồi nói nhu sinh nÆ¡i cương là gì váºy, khà là vô hình, dương cương mà âm nhu, chất đã có hình âm cương mà dương nhu, nÆ¡i có hình cá»§a cương chất, lại sinh vô hình cá»§a nhu khÃ, chất sinh khÃ, khà hoà n sinh chất, nên nói nhu sinh nÆ¡i cương váºy, phà m kỳ sở dÄ© năng tương trợ năng vi bao hà m sinh sinh bất tức, như váºy là tức lấy âm là m dương.
Bởi tá»± có kỳ đức, duy đức cá»§a âm, năng hoằng đại ư dương, để tế dương mà thÃ, nên đức cá»§a dương, năng thân thuáºn ư âm, để xương cái hóa cá»§a âm, đó là cái xảo cá»§a âm dương, để khà mục cảm thấy nÆ¡i hà đồ lạc thư, quái tượng cá»§a tiên háºu thiên là váºy, do đó tức có thể biết đạo cá»§a trá»i đất váºy, đạo cá»§a trá»i đất, dương thưá»ng bổn nÆ¡i âm mà âm thưá»ng dục nÆ¡i dương, nên trá»i không khuếch nhiên không hư mà vì trá»i váºy, cái khà thưá»ng y nÆ¡i há»u hình, mà không lúc nà o không hạ tế, đất không khối nhiên bất động mà là đất váºy, cái hình thưá»ng phụ nÆ¡i nguyên khÃ, mà vô thá»i không thượng thăng, nhưng mà khà cá»§a trá»i, thưá»ng tại lòng đất, mà khà cá»§a đất, Ä‘á»u là khà cá»§a trá»i, âm dương tuy 2 khÃ, mà chỉ 1 khà à , bởi sinh trá»i đất là khà đó, mà sở
sinh vạn váºt cÅ©ng là khà đó, nên gá»i hóa thá»§y váºy.
(hết quyển thượng)
THANH NANG KINH
Quyển Trung (Hóa Cơ)
Kinh Viết: Thiên hữu ngÅ© tinh, Äịa hữu ngÅ© hà nh, thiên phân tinh tú, địa liệt sÆ¡n xuyên, khà hà nh ư địa, hình lệ ư thiên, nhân hình sát khà dÄ© láºp nhân ká»·, Tá» Vi tây cá»±c, Thái Ất chi ngá»±, quân lâm tứ chánh, nam diện nhi trị, Thiên Thị đông cung, Thiếu Vi tây vá»±c, Thái Vi nam viên, bà ng chiếu tứ cục, tứ thất vi kinh, ngÅ© đức vi VÄ©, váºn cán khôn dá»±, thùy quang kiá»n ká»·, thất chánh xu cÆ¡ lưu thông chung thá»§y, địa đức thượng tái, thiên quang hạ lâm, âm dụng dương triá»u, dương dụng âm ứng, Âm Dương tương kiến phúc lưu thông chung thá»§y, địa đức thượng tái, thiên quang hạ lâm, âm sở lâm, địa chi sở cảm, hình chỉ khà súc, vạn váºt hóa sinh, khà cảm nhi ứng, quỉ phúc cáºp nhân, thị cố thiên há»u tượng, địa há»§u hình, thượng hạ tương tu, nhi thà nh nhất thể, thá» chi vị Hóa CÆ¡.
Tiên nầy nói hình cá»§a tượng, là hóa cÆ¡ cá»§a trá»i đất, mà chỉ thị khà theo chịu váºy, văn trên đã rá» hà đồ lạc thư, và lý cá»§a tiên thiên háºu thiên bát quái, Thánh nhân là m Dịch chỉ táºn nÆ¡i đây, thiên địa âm dương chi đạo cÅ©ng táºn nÆ¡i đây, nhưng thánh nhân không tá»± là m dịch, cái tứ tượng bát quái, Ä‘á»u ngưỡng pháp nÆ¡i trá»i, cho nên thiên nầy chuyên chỉ thiên tượng mà nói.
Ôi, dịch cá»§a bát quái, lấy tượng ngÅ© hà nh nÆ¡i đất, tháºt nhân trá»i có ngÅ© diệu, ngÅ© diệu ngưng Ä‘á»ng ở trên, mà ngÅ© hà nh lưu khà nÆ¡i dưới, tinh tú cá»§a trá»i, ngÅ© diệu là m phân quang liệt tượng váºy, núi sông cá»§a đất, ngÅ© hà nh là m thà nh thể kết soạn váºy, nên núi sông không liệt tú mà thưá»ng đủ hình liệt tú, xem hình trình ra cá»§a nó, tức đã biết khà lẫm cá»§a nó.
Ôi, có hình đó lẫm khà đó, váºt hóa tá»± nhiên, ban sÆ¡ chưa cáºp đến nhân sá»±, mà thánh nhân ngá»a xem cúi xét, nhân ká»· từ đó láºp váºy, Má»™c là tuế tinh, phương vị tại đông, kỳ lệnh là xuân, kỳ đức là lá»…, Há»a vi Huỳnh hoặc kỳ vị tại nam, kỳ lệnh là hạ, kỳ đức là nhân, Thổ vi trấn tinh, kỳ phương vi trung ương, kỳ lệnh vi quà hạ, kỳ đức vi tÃn, Kim vi Thái Bạch, kỳ phương vi tây, kỳ lệnh vi thu, kỳ đức vi nghiả, Thá»§y vi Thần Tinh, kỳ phương vi bắc, kỳ lệnh vi đông, kỳ đức vi trÃ, hồng ngá»± thế tể váºt, đạo cá»§a 1 trá»i đất váºy, bởi nói thiên thể, tức có thất chÃnh để tư nguyên hóa, nháºt nguyệt ngÅ© tinh đó váºy, có tứ viên để trấn bốn phương, Tá» Vi, Thiên Thị, Thái Vi, Thiếu Vi đó váºy.
Có 28 tú để phân bố chu thiên, thương long 7 tú giác cang đê phòng tâm vỹ cÆ¡, chu Ä‘iểu 7 tú tỉnh quỉ liểu tinh trương dá»±c chẩn, bạch hổ 7 tú khuê lâu vị mão tất chá»§y sâm, huyá»n vÅ© 7 tú đẩu ngưu ná» hư nguy thất bÃch đó váºy, 4 viên tức 4 tượng, 7 chÃnh tức âm dương ngÅ© tú chi căn bản, cái then do nÆ¡i bắc đẩu, phân là m 4 phương mà là 28 tú, nên phò hư mão tinh ứng nháºt, tâm nguy tất trương ứng nguyệt, giác đẩu khuê tỉnh ứng tuế tinh, vỹ thất chá»§y dá»±c ứng doanh cảm, cang ngưu lâu quỉ ứng thái bạch, cÆ¡ bÃch sâm chẩn ứng thần tinh, đê ná» vị liểu ứng trấn tinh, lâm chế phương ấy các 1, 7 chÃnh váºy.
Hổn thiên đủ vòng tuy nói 4 phương, mà đã có bát quái 24 hà o tượng rồi, không kinh thì không thể láºp cục, không vÄ© thì không thể mà thay đổi, 1 kinh 1 vÄ© chân âm chân dương giao đạo váºy. Giao đạo duy lạc mà là thể cá»§a háºu thiên, vòng chu mà cố ư ngoại, thể cá»§a địa, kết thúc mà an nÆ¡i trong, đó là lưu hà nh cá»§a nguyên khÃ, tá»± nhiên mà thà nh khÃ, kỳ thá»§y vô thá»§y, kỳ chung vô chung, bao la lục hợp, nháºp nÆ¡i vô gian, tuy danh âm dương, 1 khà mà thôi, ngưá»i có thể được 1 khà đó tức kẻ sinh thì có thể được kỳ sinh, mà kẻ tá» cÅ©ng đặng kỳ tá», cái đạo địa lý gồm 1 mối cá»§a nhân ká»·, mối đó đả láºp, tức các chÃnh y thứ mà ứng váºy.
Nên thánh nhân trá»ng kỳ sá»±, dùng tại đất mà tất cầu mối nÆ¡i trá»i, bởi bổn khà đó tá»± đến váºy, nhưng khà không thấy được mà hình thấy được, cái khà không thấy được tức gởi nÆ¡i hình có thể thấy được, hình là khà sở thà nh, mà tức là đội khÃ, khà phát ở trá»i, mà kẻ đội là đất, khà bổn là dương mà kẻ đội là âm, nên có âm tức có dương địa đắc kỳ sở mà thiên khà qui váºy, thiên địa vô thá»i bất giao há»™i, âm dương vô thá»i bất tương kiến, tương kiến mà được chánh xung hòa, tức là cá»a phúc đức, tương kiến mà không được chánh xung hòa, tức là trái nhau mà là há»a căn, há»a phúc khác lối chỉ tranh 1 khoản, tháºt đáng sợ váºy
Vả cÅ©ng biết tinh tú đẹp nÆ¡i trá»i, núi sông mà có thể liệt nÆ¡i đất váºy, khà cá»§a trá»i, lúc nà o chẳng có, mà mặt nháºt được dương tinh cá»§a trá»i, mà hằng là nháºt,mặt trăng được âm tinh cá»§a trá»i, mà hằng là trăng, ngÅ© diệu được ngÅ© tinh khà cá»§a trá»i, mà hằng là vỹ, chà ư 4 viên 28 tú,chúng tinh hoà n liệt lại được tinh cá»§a nháºt nguyệt ngÅ© tinh, mà hằng là kinh, đó tức là tại trá»i mà có hình váºy, lại có cái khà đội trá»i, khà cá»§a đất không lúc nà o chẳng có, sÆ¡n được khà cá»§a nháºt nguyệt ngÅ© tinh mà hằng là sÆ¡n, xuyên đắc khà cá»§a nháºt nguyệt ngÅ© tinh mà hang vi xuyên đó tức là có hình tại địa để đội khà cá»§a địa váºy.
Liệt tú được khà cá»§a trá»i mà sinh nÆ¡i trá»i, liệt tú vá»›i trá»i má»™t thể váºy, sÆ¡n xuyên đắc khà cá»§a địa mà sinh nÆ¡i địa, sÆ¡n xuyên vá»›i địa má»™t thể váºy, vạn váºt sinh nÆ¡i trá»i đất cái nà o chẳng váºy,Vả vạn váºt không thể tá»± sinh mà mượn khà cá»§a trá»i đất để sinh, nhưng thiên địa không có ý sinh vạn váºt, mà vạn váºt các tá»± có đất đất váºy, vừa vá»›i khà cá»§a trá»i đất gặp nhau trong nÆ¡i bà ẩn hoảng hốt, mà có được thấm nhuần lại có đuợc lo liệu váºy.
Vả mà có nụ thai, thì khiến khà thiên địa ngưng mà không Ä‘i, tÃch mà lÅ©y rồi vá»›i 1 váºt bá»™t nhiên sanh ra váºy, đạo cá»§a địa lý, tức khiến ta muốn lấy hình đủ để nạp khÃ, mà khà không nÆ¡i ta, Ä‘i tức hình vá»›i khà giao mà thà nh 1, tức khiến nÆ¡i đất ta chiếm đủ để nối trá»i, mà trá»i không cách ta, tức đất vá»›i trá»i giao mà thà nh 1, bởi hình khà thiên địa đả hợp thà nh 1, tức hà i cốt đã táng cÅ©ng vá»›i khà cá»§a thiên địa là 1, mà tá» phách sinh nhân khà mạch đưa đẩy thì cÅ©ng là 1.
Phúc ứng mà đến bằng trương cÆ¡ thẩm quát, đó là hóa cÆ¡ váºy, nếu không chứa thì không cá»a, ngưng cÅ©ng không cách, tuy liệt tú đầy trá»i chiếu rạng trung thiên, mà ta không mong chiếu đến, tuy đại địa dương hòa, trà n lưu 8 hướng mà ta không được thấm ướt, trá»i là khuông khuếch, đất là ruá»™ng lúa, xương thì mau mục, con cháu thì bám sinh, tôi chưa từng thấy phước váºy, không thể bất tháºn trá»ng không thể bất tháºn trong váºy. (còn tiếp quyá»…n hạ)
THANH NANG KINH
QUYỄN HẠ(HÓA THẰNH)
Vô cá»±c nhi Thái cá»±c dã, lý ngụ ư khÃ, khà hữu ư địa, nháºt nnguyệt tinh tú, cương khà thượng đằng, sÆ¡n xuyên thảo má»™c, nhu khà hạ ngưng, tư dương dÄ© xương, dụng âm dÄ© thà nh, dương đức há»u tượng, âm đức hữu vị, địa há»u tứ thế, khà tòng bát phương, ngoại khà hà nh hình, ná»™i khà chỉ sinh, thừa phong tắc tán, giá»›i thá»§y tắc chỉ, thị cố thuáºn ngÅ© triệu, dụng bát quái bà i lục giáp, bố bát môn, thôi ngÅ© váºn định lá»±c khÃ, bà i lục giáp bố bát môn, thôi ngÅ© váºn định lục khÃ, minh địa đức, láºp nhân đạo, nhân biến hóa, nguyên chung thá»§y, thá» vị chi hoá thà nh.
Thiên nầy nói lên hình khà tuy khác, mà lý lẽ thì má»™t, cho ngưá»i thấy rằng do hình cầu khÃ, là chuẩn má»±c nháºp dụng cá»§a địa lý, dịch rằng dịch có thái cá»±c mà sinh lưỡng nghi, Thái Cá»±c là , nói tượng vua trước tiên, trước thiên địa sinh, năng sinh thiên địa là tổ căn cá»§a vạn tha, vốn không váºt không tượng không số, không phương gốc, không nà o chẳng có, nói Thái cá»±c, mà không Thái cá»±c có biết, háºu hiá»n láºp thuyết, lo há»c giả 1 Thái cá»±c vì có váºt, cố nói lên để rá» mà rằng, vô cá»±c là Thái cá»±c váºy.
Lá»›n là trá»i đất, nhá» là vạn váºt, vả chăng là các có Thái Cá»±c, váºt váºt 1 thái cá»±c, các 1 váºt toà n đủ cái lý cá»§a 1 thiên địa, ngưá»i biết thái cá»±c váºt váºt gồm đủ, tức đạo cá»§a địa lý, nghỉ đến quá ná»a váºy.
Lý ngá»™ nÆ¡i khÃ, khà 1 thái cá»±c váºy, khà gom nÆ¡i hình, hình 1 thái cá»±c váºy, dÄ© chà trong có thái cá»±c, nên có thể đóng xuống, trợ dương tốt đẹp, trợ cho 1 thái cá»±c váºy, dùng âm để thà nh, dùng cho 1 thái cá»±c váºy.
Thái cá»±c mà để hiển lá»™ thì gá»i là tượng, mà đã tuyên bố thì gá»i là vị, đất không 4 thế, 1 thái cá»±c thừa váºy, mà mệnh là m 4 thế khà vô 8 phương, 1 thái cá»±c ngá»± chi, mà mệnh là m 8 phương thế vá»›i phương váºy, tượng đó khà đó, mà mệnh là m thế là m phương đó, cái cá»±c mà cục đâu có định, tức thế vá»›i phương, cÅ©ng có định đâu trong 4 thế các tá»± có tượng, tức trong 8 phương các tá»± có khÃ, nhưng khà cá»§a các phương đó Ä‘á»u là khà lưu hà nh, do phương thà nh hình, chỉ gá»i ngoại khÃ, nếu buông thả lưu hà nh mà không ngưng tụ, tức từ 8 phương đến rồi cÅ©ng từ 8 phương mà đi, thiên sÆ¡n vạn thá»§y chỉ để tai mắt xem chÆ¡i, như truyá»n xá như quá khách, cÅ©ng không đủ để tuấn phát linh cÆ¡, vun thêm nguyên hóa, tất có vì ná»™i khà mà váºy.
Cái gá»i ná»™i khà không phải có từ trong tức khà lưu hà nh từ ngoại lai, ngưng tại đó, có đó 1 ngừng, thì khà hà nh hình cá»§a 8 phương, Ä‘á»u bị thu hút há»p tụ nÆ¡i đó, là 1 ngưng tất cả Ä‘á»u ngừng, do đó mà nói Thái Cá»±c, là chân thái cá»±c váºy, không đâu không ngưng tức dương không nÆ¡i chẳng trợ, âm không nÆ¡i vô dụng, mà sinh sinh bất dừng đạo tại nÆ¡i trong.
Thái cá»±c sinh lưỡng nghi, lưỡng nghi sinh 4 tượng, 4 tượng sinh bát quái, vạn sá»± vạn váºt, Ä‘á»u nụ thai nÆ¡i đó, thiên trước nói hình chỉ khà súc vạn váºt hóa sinh là gồm nói đó váºy, nhưng chỉ nói ngưng, mà không đỠrá» nghÄ©a tại sao ngưng, e thẩm khà cá»§a thế gian, man nhiên mà rút tay, nên cá» khà lá»›n nhất lưu hà nh nÆ¡i khoảng không, gá»i là phong, gá»i là thá»§y, vã phong có khà mà vô hình lẫm nÆ¡i dương váºy, thá»§y có hình mà kiêm có khÃ, 2 đó Ä‘á»u là váºt hà nh khÃ, cái khà dương theo gió mà đi, cái khà âm theo nước mà hà nh, mà dương khà hà nh trở lại tán dương, bởi trong dương có âm váºy, hà nh âm khàthì trở lại ngưng dương, bởi trong âm có dương váºy.
Äất rá»™ng thế gian ở đâu mà chẳng có gió, ở đâu mà chẳng có nước, gió vốn không thể tán nước, nên hà hÆ¡i ra cho tán, bệnh thừa nÆ¡i trong, thá»§y vốn không thể ngưng khÃ, nên hút và o cho ngưng, xảo tại nÆ¡i giá»›i, giá mà  rỠđược nghỉa thừa vá»›i giá»›i, xét khà mà suy pháp thái cá»±c, thì hiểu váºy, văn trên phản phúc suy tưá»ng, Ä‘á»u là nói phiếm cái lý cá»§a hình khÃ, chà như chỉ tháºt cái dụng cá»§a địa lý, như váºy tổng quát đầy đủ rồi.
Thuáºn 5 triệu, lấy 5 tinh chánh biến mà thẩm tượng, dùng bát quái lấy 8 phương suy vượng ma thẩm vị, bà i 6 giáp lấy 6 giáp ká»· niên mà thẩm váºn, bố 8 môn, lấy 8 phong khai hạp mà thẩm khÃ, khuông khổ cá»§a địa lý Ä‘á»u táºn nÆ¡i đây, suy 5 váºn, lấy 5 ká»· doanh hư mà thẩm tuế, định 6 khÃ, lấy 6 khà lui thay mà thẩm lệnh, cẩn tuế thá»i để phò then chốt cá»§a Ä‘iạ lý, táºn nÆ¡i đó váºy.
Như váºy thái cá»±c không mất cái chánh, mà địa đức khả minh, tuy nhiên cái minh cá»§a thánh nhân là địa đức váºy, không đồ được đức mà thôi, bởi địa có 5 hà nh, đắc kỳ thuáºn tức nhân sinh váºy, 5 đức bị kỳ toà n, mà 5 đức thưá»ng như kỳ tÃnh, thánh hiá»n hà o kiệt, tiếp nối mà ra, mà lá»… nhạc chÃnh hình, không có chẳng theo pháp, không phải nhân đạo từ đó mà láºp sao, dù váºy cÅ©ng là biến hóa cá»§a âm dương, cái xảo tá»± nhiên, tuy có kẻ trÃ, không thể lấy ý riêng mà là m xằng, cÅ©ng vẩn biết đó là như váºy, nên thôi Ä‘i, vả bốc địa táng ngưá»i thân, là lo đầy đủ việc tang, mà con cháu thế trạch Ä‘á»u ra trong đó, tức nhân đạo đã hết, mà là nhân đạo đã bắt đầu, vả chăng đạo lý là váºy, thánh nhân khai váºt thà nh vụ, không thứ nà o lá»›n hÆ¡n được, nên gá»i hóa thà nh đó váºy. (hết)
ST